فواید شگفت‌انگیز استرس برای گیاهان
- منتشر شده در پنج شنبه, 08 اسفند 1398 16:08
استرس به عنوان “بیماری قاتل” شناخته شده و در انسان می‌تواند منجر به افزایش خطر حمله قلبی یا سکته مغزی شود. اما اکنون تحقیقات انجام‌شده توسط محققان دانشگاه تگزاس (UTSA) نشان می‌دهد که استرس برای گیاهان در مقایسه با انسان‌ها، به مراتب کمتر مخرب بوده و مزایای شگفت‌انگیزی نیز دارد.
محققان زیست‌شناسی دریافتند گیاهانی که مورد حمله و استرس قرار می‌گیرند، بلافاصله ترکیباتی تحت عنوان “ترکیبات فرار برگ‌های سبز” یا GLV آزاد می‌کنند. GLVها اساساً سبز رنگ بوده و عطر و بویی مشابه گیاهان دارند. این ترکیبات به طور موفقیت‌آمیزی از گیاه دفاع کرده و موقتاً رشد گیاه را مهار می‌کنند.
Jurgen Engelberth، استادیار گروه زیست‌شناسی UTSA، می‌گوید: “ما انسان‌ها در هنگام بیماری ضعیف هم می‌شویم. درواقع ما نمی‌توانیم همزمان از لحاظ جسمی فعال باشیم و با یک بیماری مبارزه کنیم. در حالی که عین همین پدیده را در گیاهان مشاهده کردیم. با این تفاوت که زمان ریکاوری و مهار رشد در گیاهان به خاطر دفاع توسط GLVها نسبت به استرس‌های مشابه در انسان، به مراتب کمتر بود. درنتیجه، گیاهان می‌توانند در برابر حملات مبارزه کنند. سپس با سرعت قابل قبول و با هیچ‌کدام یا فقط کمی از عواقب منفی که در انسان دیده می‌شود، رشد کنند.”
دکتر Engelberth و همکارانش، جوانه‌های ذرت را در مراحل مختلف رشد در معرض این ترکیبات محافظتی قراردادند. سپس مشاهده کردند که محصولات گیاهی به طور متوسط 20 درصد رشد خود را متوقف کرده و پس از گذشت چند روز بدون حمله مجدد، اکثر گیاهان قادر به جبران و رشد دوباره بودند. بنابراین اگر هیچ تهدید دیگری برای گیاهخواری و یا تغذیه بر روی گیاهان وجود نداشته باشد، آن‌ها می‌توانند انرژی متابولیک را دوباره بر روی رشد سرمایه‌گذاری کنند؛ اما اگر هم‌چنان گیاهخواری ادامه داشته باشد، دراین صورت صرف انرژی برای دفاع ادامه خواهد یافت.
درنتیجه GLV در گیاهان، به‌عنوان مکانیسمی حفاظتی عمل کرده و به سرعت توقف رشد ناشی از استرس را بهبود می‌بخشد. این درحالی است که برآوردهای اخیر از بین رفتن 10 تا 25 درصد محصولات در اثر گرم‌تر شدن کره زمین و به‌تبع آن افزایش جمعیت حشرات را نشان می‌دهند. بنابراین محققان UTSA هم‌چنان بر روی فرآیندهای مرتبط با GLVها تمرکز خواهند کرد تا به درک بیشتری در این زمینه برسند.
ترجمه: الهام بیابانگرد