تولید موز تراریخته مقاوم به بیماری قارچی

منتشر شده در جمعه, 23 اسفند 1398 05:10

پژوهشگران موز کاوندیش اصلاح ژنتیکی شده‌ای را ایجاد کرده اند که به قارچ خاکزی Fusarium wilt tropical race 4 (TR4) که عامل بیماری پاناما است، مقاوم است.

موز (Musa spp) غذای اصلی بیش از ۴۰۰ میلیون نفر در جهان است. بیش از 49% تولید جهانی و تقریباً تمام صادرات موز بر پایه موز کاوندیش بنا شده است. اما قارچی موسوم به Fusarium oxysporum f. sp.cubense tropical race 4 که عامل بیماری پاناما است، این محصول را تهدید می‌کند. این قارچ می‌تواند در خاک بیش از ۴۰ سال باقی بماند و هیچ کنترل شیمیایی کارآمدی برای آن وجود ندارد. این بیماری زمین‌های تحت کشت موز کاوندیش را در بخش‌های زیادی از جهان مورد هجوم قرار داده، در آسیا به سرعت در حال گسترش است و تهدید مهمی برای تولید تجاری موز در سرتاسر جهان محسوب می‌شود.

تیم تحقیقاتی پروفسور James Dale از QUT's Centre for Tropical Crops and Biocommodities که نتایج تحقیقاتی آنها در Nature Communications منتشر شده است، موزهای کاوندیش تراریخته یا اصلاح ژنتیکی شده نوین مقاوم به TR4 را ایجاد کرده اند.

در آزمایش مزرعه‌ای که از ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ در خاک بسیار آلوده به TR4 انجام شد، دو لاین اصلاح‌ ژنتیکی شده کاوندیش یکی حاوی ژن RGA2 جدا شده از موز وحشی دیپلوئید مقاوم به TR4 و دیگری حاوی ژن Ced9 جدا شده از نماتد، عاری از بیماری باقی ماند.

موزهای کاوندیش ژن RGA2 را به طور طبیعی دارند، اما این ژن زیاد فعال نیست. در این آزمایش مشخص شد که همولوگ‌های RGA2 درون زا ده برابر کمتر از مقاوم‌ترین لاین تراریخته، بیان می شوند. بیان این همولوگ‌ها می‌تواند به طور بالقوه از طریق ویرایش ژن افزایش یابد تا مقاومت غیر تراریختی را فراهم کند. همچنین بین موزهای تراریخته و موزهای شاهد سالم تفاوتی در اندازه دسته موز بالغ وجود نداشت.

به گفته پروفسور Dale تحقیق جدید به دنبال راهی است برای ویرایش ژن RGA2 در جهت افزایش مقاومت و همچنین شناسایی ژن‌های دیگری که مقاومت گیاه به این بیماری و سایر بیماری‌ها را افزایش می‌دهند.

ترجمه و تلخیص: سارا هجری

منبع

• تراریخته
• اصلاح ژنتیکی شده نوین
• موز تراریخته