وابستگی خوراک دام و طیور به واردات با وجود روند رو به افزایش سطح زیر کشت و تولید نباتات علوفه ای

منتشر شده در شنبه, 04 آذر 1396 23:01

عواملی مانند وابستگی شدید کشت و تولید نباتات علوفه ای به منابع آبی و عدم مدیریت سطح زیر کشت (به طوریکه یونجه با بیشترین سطح زیر کشت ، نصف تولید ذرت علوفه ای را داشته است) موجب وابستگی خوراک دام و طیور به واردات به‏ ویژه در مورد ذرت علوفه‏ ای شده است.

نباتات علوفه‏ ای شامل یونجه، ذرت علوفه‏ ای و شبدر به ‏عنوان حلقه اصلی خوراک دام و طیور در صنعت دامپروری محسوب می‏ شوند. ضعف یا قوت این حلقه ‏ی تأثیرگذار می‏ تواند باعث سقوط یا صعود صنعت دامپرورری شود. متأسفانه در سالهای اخیر با وجود رشد سطح زیر کشت و تولید نباتات علوفه‏ ای،‌ وابستگی خوراک دام و طیور به واردات به‏ ویژه در مورد ذرت علوفه‏ ای مشهود است. بررسی شکل1 نشان می‏ دهد که علاوه بر سال 93 در سه مقطع زمانی دیگر (69-67، 79-75 و88-83) نیز سطح زیر کشت نباتات علوفه ‏ای به حدود 1 میلیون هکتار رسیده است. به عبارت دیگر با اینکه سطح زیر کشت نسبت به سال 60 (حدود 500 هزار هکتار) افزایش دو برابری داشته، اما این افزایش با روند ثابتی صورت نگرفته است.

میزان تولید نباتات علوفه ‏ای طی 37 سال گذشته مسیر دیگری را طی کرده است. بیشترین میزان تولید نباتات علوفه‏ ای در سال زراعی 93-92 با رقمی بیش از 18 میلیون تن محصول ثبت شده است. نمودار شکل 2 نشان می ‏دهد که در سال زراعی 71-70 یک جهش ناگهانی و ناپایدار در مسیر تولید ایجاد شده است. در این سال با افزایش 212 درصدی کشت آبی نباتات علوفه ‏ای ( تغییر 19- درصدی زمینهای زیر کشت دیم) تولید به 16 میلیون تن رسیده است. در سال بعد با کاهش 50 درصدی سطح زیر کشت آبی تولید نیز نصف شده است.

شکل 1- سطح زیر کشت نباتات علوفه‏ای به تفکیک کشت آبی ودیم در بازه‏ ی زمانی 37 ساله

شکل 2- تولید نباتات علوفه‏ای به تفکیک کشت آبی و دیم در بازه ‏ی زمانی 37 ساله

همانطور که در جدول 1 و شکل 3 قابل مشاهده است، بیشترین سطح زیر کشت در بین نباتات علوفه ‏ای به یونجه اختصاص داشته است، در حالیکه ذرت علوفه‏ ای با سطح زیر کشتی حدود 25 درصد سطح زیر کشت یونجه، بیشترین میزان تولید را در زیرگروه نباتات علوفه ‏ای داراست (جدول 2 و شکل 4).

جدول 1- متوسط و دامنه تغييرات سهم سطح زیر کشت هریک از نباتات علوفه‏ ای از كل نباتات علوفه‏ ای

*هزار هکتار