سن در تسنیم- شماره یازدهم/ آفت «لومپنیزم» در کشتزار «علم»!

منتشر شده در سه شنبه, 28 مرداد 1399 09:36

پرونده ویژه سن درتسنیم در پاسخ به اخبار جعلی که با هدف تخریب محصولات تراریخته و پژوهشگران عرصه مهندسی ژنتیک درخبرگزاری تسنیم منتشر می‌شود، گشوده شده است.

در شماره یازدهم پرونده سن در تسنیم به اخباری می‌پردازیم که با عنوان «طنین ابوعطای «زنان لومپن» در «پژوهشکده ایرانی راکفلر» و «آواز فالش مگس های میرا در کنسرت ابوعطا»، روی سایت خبرگزاری تسنیم قرار گرفت (تصویر 1).

برای پاسخ به مطالب این دو شبه گزارش، محتوای آنها را از دو جهت تحلیل می‌کنیم:

• آیا دانشمندان یارای مقابله با جوسازی رسانه­­­­‌های فناوری هراس علیه دستاوردهای علمی را دارند؟ اساسا تحت چه شرایطی بستری شکل می‌گیرد که یک خبرگزاری، پژوهشگران متعهد کشورش را «مگس‌های میرا» بنامد و زنان یکی از بالنده ترین مراکز پژوهشی کشور را « لومپن» خطاب کند؟
• آیا برای تایید یا رد به کارگیری یک فناوری باید به پدیدآورندگان جهانی آن و مشی سیاسی آنها نظر کرد؟

اول: آیا دانشمندان توان مقابله با جوسازی رسانه­­­­‌های فناوری هراس علیه دستاوردهای علمی خود را دارند؟

امروزه به وضوح سرگردانی «دانش» در حیاط «قدرت» را می‌توان دید. از موضوع شبیه‌سازی گونه‌های جانوری گرفته تا انقلاب ژنتیک در علوم پزشکی و کشاورزی مولکولی، تا جایگزینی سوخت‌های فسیلی، همه و همه میدان جنگ شبه مردمی (پوپولیستی) در عصر رسانه های انبوه با تیراژ وسیع شده است که همه ابزار آن ها را صاحبان قدرت و ثروت تعیین می‌کنند. وانفسایی که دانشمندان علوم را هم در مقابل تقاضای «سرمایه» و «قدرت» و هم در مقابل «افکار عمومی ساخته شده» قرار داده است.

 سوال این است که راهبرد درست در چنین شرایطی چه می‌تواند باشد؟ آیا دانشمندان در کنار رسالت خویش که بکارگیری علم جهت رفاه جامعه انسانی است، باید با جریان‌های رسانه‌ای محفلی و افکار عمومی ساخته شده هم مبارزه کنند؟ جریان‌هایی که عمدتا توسط صاحبان  قدرت‌های غیر پاسخگویی هدایت می‌شود که دارای تضاد منافع با افزایش رفاه عمومی، افزایش سلامت همگانی، حفظ محیط زیست و.. هستند.

 آیا دانشمندان باید با افکار مهندسی شده از سوی کمپانی های اتومبیل‌های بنزین سوز، تولید کنندگان و وارد‌کنندگان سموم شیمیایی کشاورزی، متعصبان طب سنتی و تاجران «تغذیه و درمان به سبک قدیم»، نیز مبارزه کنند؟ آیا توان چنین کاری را دارند؟

 در همین وانفساست که گاهی دانشمندان وارد مشاجرات کلامی از پیش ساخته می‌شوند. مشاجراتی که در زمینه طراحی شده و مورد نظر افکار سازان انجام می‌شود. از این جمله مقابله جریان هدفمند ضد فناوری با پژوهشگران و دانشمندان حوزه مهندسی ژنتیک در کشور خودمان است.

«سن درتسنیم » در این شماره تصویری از وضعیت کنونی دانشمندان این عرصه در میدان جنگ رسانه ای نابرابر ارائه می‌دهد. برای نمونه محتوای دو گزارش اهانت آمیز فوق الذکر در خبرگزاری تسنیم را بررسی می‌کنیم:

نویسنده این مطالب به جای اینکه برای چرایی مخالفتش با کاربرد بیوتکنولوژی در کشاورزی و تولید ملی گیاهان تراریخته، دلایل کارشناسانه ارائه کند، به زیر سوال بردن شخصیت ریاست پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و «زن بودن» او پرداخته است. بدیهی است هدف نگارندگان و منتشرکنندگان چنین مطالبی تحت فشار قرار دادن دانشمندان در یک جنگ روانی است.

همواره هر فناوری نوظهور مخالفانی داشته است و تا به عرصه رسیدن، فراز و فرودهای بسیاری را از سر گذرانیده است. این وظیفه دانشمندان است که بتوانند سیاست‌گذاران و مردم را در کارایی دستاورد خود اقناع کنند. اما این اقناع تنها از راه بحث و استدلال‌های علمی و موشکافانه میسر است. چرا که چنانچه پیشتر گفته شد در هیچ جای جهان دانشمندان برای مبارزه با تکنیک‌های افکار سازی و مجادلات ژورنالیستی تربیت نمی‌شوند!

طنین ابوعطای «زنان لومپن» در «پژوهشکده ایرانی راکفلر» نمونه خوبی است که نشان می ‌دهد مطالبی که مزرعه پدری [1] در خبرگزاری تسنیم برای مخالفت با فناوری مهندسی ژنتیک تنظیم می‌کند، هیچ شباهتی به نقد ندارد. هدف از انتشار چنین مطالبی تنها به راه اندازی یک جنگ پوپولیستی است. نبردی نابرابر که ناگزیر متخصصان و پژوهشگران بازنده آن هستند و حاصل آن به محاق رفتن دستاوردهای علمی آن‌ها خواهد بود.

دوم: محصولات تراریخته در بند رقابت‌های جناحی/ آیا برای به کارگیری یک فناوری باید به پدیدآورندگان جهانی آن نظر کرد؟

نویسنده تسنیم سعی کرده است نشان دهد که فناوری مهندسی ژنتیک از جریان‌های خارجی از قبیل صهیونیسم، آمریکا و…. خط مشی گیرد! پس اصل این دانش نادرست است! دور از منطق نیست که چنین استدلالی را مصداق بارز «لومپنبیسم» در کشتزار «علم» بنامیم.

چند صباحی است که در جهت منویات مقام معظم رهبری تلاش در جهت شکستن مرزهای دانش و هدایت تلاش‌های علمی به سمت فناوری سرمشق شده است[2] از آن جمله پیشرفت بی حد و مرز در فناوری هسته‌ای، شبیه سازی و ژنتیک، فناوری فضایی و  فناوری نانو است. در حوزه کشاورزی هم با توجه به محدودیت‌های آبی و سرزمینی ایران، توسعه و به کارگیری فناوری‌های نوین از جمله مهندسی ژنتیک و کشت محصولات تراریخته در قانون ایمنی زیستی تکلیف شده است.[3] اما چرا فناوری مهندسی ژنتیک و تولید ملی محصولات تراریخته در کشور ما در کنار سایر رشته های فوق الذکر چالش برانگیز بوده است؟ در حالی که همه فناوری‌ها همواره در سطح جهانی موافقان و مخالفانی داشته اند و دارند؟

آیا ما در مورد سایر علوم نوین به پدید‌آورندگان، موافقان و مخالفان جهانی‌اش نظر کرده‌ایم؟ آیا نمی‌‌دانیم که انرژی هسته‌ای چه مخالفان محیط زیستی و انسانی وسیعی در جهان دارد و صهیونیست‌ها چه استفاده‌هایی که از آن نمی کنند؟ آیا در «شبیه سازی» و «فناوری فضایی» موافقانی با گرایش‌های سیاسی وابسته به جریان‌های مختلف وجود ندارد؟

یک نگاه اجمالی به مطالبی که در مخالفت با محصولات تراریخته نگاشته می‌شود و مجادلات کلامی که برای منکوب کردن پژوهشگران به راه افتاده است، نشان می‌دهد که محصولات تراریخته در نبرد رقابت‌های جناحی افتاده است. در حالی که برای مثال در مورد فناوری‌های فضایی و هسته ای اجماع جناحی وجود دارد. اما در این رقابت جناحی آنچه مغفول مانده است بحث علمی پیرامون مستندات مزایای محصولات تراریخته و همت به بار نشسته پژوهشگران و دانشمندان کشور است.

نویسنده شبه گزارش تسنیم در ادامه کذبیات خود ادعا کرده است که مسئولین پژوهشگاه از یک صهیونیست آمریکایی دعوت و تقدیر کرده‌اند. سن درتسنیم در شماره‌های بعدی با تفصیل از سفر «کنت کویین» به ایران خواهد نوشت. اما  اکنون سوال اینجاست: آیا دعوت از دانشمندان  و فرضا تقدیر از آن ها باید منوط به احراز گرایش‌های سیاسی و قومی و ملی آنها باشد؟ مگر نه اینکه برای دانش تا چین هم باید رفت؟؟؟

انتظار می­‌رود جریان‌های سیاسی درون ایران همانطور که در سایر دانش‌های پیشرو بر اساس منافع ملت و نظام پیش رفته‌اند، در این مورد هم در چهارچوب عقلانیت معطوف به منافع ملی و قوانین موضوعی کشور به بررسی ابعاد به کارگیری مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی در کشاورزی بپردازند. علاوه بر این، از گرایش‌های سیاسی و اجتماعی و همینطور جنسیت افراد متولی این فناوری برای لوث کردن اصل دانش تولید محصولات تراریخته استفاده نکنند. چرا که در روزگار دورتر، آیندگان ما این طریق ورود به بحث علمی را به عدم بلوغ سیاسی و اجتماعی پیشینیان خود نسبت خواهند داد. پرداختن به لومپن بودن، زن بودن، تاجر بودن، دعوت از این و آن شخص با فلان گرایش سیاسی [4] نشان از منازعه سیاسی نابالغ بر عموم ساحت سیاسی کشور دارد که به پژوهشگاه‌ها و فنی ترین تصمیمات و موضع گیری ها نیز سرایت کرده است.

سوم: انتشار مطالب موهن علیه پژوهشگران  کشور در شبه گزارش تسنیم

متاسفانه پس از اعلام آمادگی دانشمندان کشور برای به کارگیری فناوری مهندسی ژنتیک و تولید ملی محصولات تراریخته، به آنها فرصت یا تریبونی برای معرفی این فناوری به مردم داده نشد. در این میان محفل فناوری هراس در خبرگزاری تسنیم، با انتشار یک پرونده سراسر کذب به نام مزرعه پدری، هزینه زیادی برای افکار سازی و وارونه نمایی حقیقت صرف کرد تا جامعه از این فناوری پیشرو هراسان و گریزان شود!

این محفل با نفوذ در خبرگزاری تسنیم توانست با این شیوه چالش ناواردی را در خصوص مهندسی ژنتیک به کشور تحمیل کند. اما این تمام اقدام‌های مذبوحانه آنها علیه توسعه و تعالی کشور نبود. انتشار مطالب زشت و زننده علیه محققان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و به طور ویژه زنان پژوهشگر این پژوهشگاه نشان داد که گردانندگان مزرعه پدری به سادگی مرزهای پیشین خود را در وقاحت جا به جا می‌کنند.

ضمن پوزش از مخاطبان بابت بازخوانی الفاظی که نویسنده تسنیم در شبه گزارش اهانت آمیز خود به کار برده است تعدادی از آنها را در ادامه می آید:

• نویسنده شبه گزارش، پژوهشگران پژوهشگاه بیوتکنولوژی را به صفاتی همچون، دزدان، چاقوکشان حرفه‌ای، اوباش، ولگردان و جنایتکاران باجگیر و… متصف کرده است.
• از زنان پژوهشگر به عنوان «لومپن» یاد کرده و برای عمق بخشیدن به وقاحت خود لومپن را روسپی معنی کرده است.
• از ریاست پژوهشگاه بیوتکنولوژی با عنوان ناشایست «خانم رییس» نام برده است!
• جوابیه علمی پژوهشگران به مطالب موهن شبه گزارش خود را «آواز فالش مگس های میرا» نامیده است.

قضاوت در خصوص این نحوه برخورد با پژوهشگرانی که تمام عمر خود را صرف کسب دانش و تبدیل آن به فناوری برای رشد و توسعه کشورشان کرده اند را بر عهده خوانندگان سن درتسنیم می گذاریم.

بدیهی است زمانی که یک مرکز علمی پژوهشی را ارائه می‌دهد می توان تا جایی که ممکن است اصول علمی آن پژوهش را مورد انتقاد قرار داد. اما زمانی که منتقد نتواند آن ایده یا فناوری را مورد بررسی علمی قرار دهد، به بدنام کردن مروجان یا دانشمندان صاحب آن دانش روی می آورد. در نتیجه ناتوانی مخالفین به صورت حرف های ناشایست به داخل رسانه ها کشیده می‌شود.

پرونده ویژه «سن درتسنیم » با هدف روشن سازی افکار عمومی در حوزه مهندسی ژنتیک، با تلاش جمعی از پژوهشگران متعهد این حوزه تالیف شده است. «سن درتسنیم » در تلاش است بستری را به وجود بیاورد که توسعه و تعالی جمهوری اسلامی ایران تا حد امکان فارغ از فشارهای نهادهای قدرت، ثروت و پوپولیسم پیش رود.

پی نوشت ها:

[1] پرونده مزرعه پدری با هدف تخریب محصولات تراریخته و تحت فشار قرار دادن دانشمندان و پژوهشگران متعهد و ولایتمدار حوزه مهندسی ژنتیک در خبرگزاری تسنیم گشوده شد. در این پرونده شایعات بی اساسی علیه مهندسی ژنتیک و محصولات تراریخته منتشر می شود.  مخاطب پرونده سن در تسنیم گردانندگان پرونده مزرعه پدری هستند.

[2] 12 سال گفتمان سازی برای شکستن مرزهای دانش

[3]  قانون ایمنی زیستی مصوب مجلس شورای اسلامی را اینجا ببینید.

[4] در این شبه گزارش، ادعا شده است که مسئولان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی تاجر هستند و از یک صهیونیست آمریکایی دعوت و تقدیر کرده‌اند. اگرچه چنین ادعاهایی، ارتباطی با به کار گیری فناوری تراریخته که یک فناوری سرنوشت ساز برای ملت ایران است ندارد، اما سن در تسنیم در شماره‌های بعدی به طور مفصل به این ادعا پاسخ خواهد داد.

*بدیهی است مخاطب این یادداشت منحصرا دست اندرکاران واحد ذیربط تسنیم در تولید مطالب مجعول و سراپا کذب علیه محصولات تراریخته مانند مطالب زنجیره­ای “مزرعه پدری” یا “ایران-ایری-راکفلر” است و ربطی به کارکنان و مدیران زحتمکش به ویژه خبرنگاران صمیمی این رسانه و سایر بخش ها و واحد های آن ندارد. امید است مدیریت ارشد این رسانه با خود پالایی، رسالت سنگین اطلاع رسانی صحیح، دقیق و منصفانه را در این حوزه نیز جاری و ساری کند.

پایگاه اطلاع‌رسانی بیوتکنولوژی ایران

“سن در تسنیم“– نگاهی به پرونده “مزرعه پدری” در خبرگزاری تسنیم

سن در تسنیم- شماره اول/ اهمیت تولید ملی محصولات تراریخته در توسعه اقتصادی

سن در تسنیم- شماره دوم/ از تقطیع تصاویر تا روایت واژگون از یک تجربه موفق

سن در تسنیم- شماره سوم/ تشکر از راکفلر؛ بختک «دروغ» بر سینه «علم»

سن در تسنیم- شماره چهارم/ گوشت هیولای بلژیکی با طعم «شایعه»!

سن در تسنیم- شماره پنجم/ “دم درآوردن” انسانها: افسانه یا واقعیت؟ (قسمت ۱)

“سن در تسنیم”- شماره هفتم/ واکاوی یک گزارش دروغ: اخراج بخاطر نقد محصولات تراریخته(!)

سن در تسنیم- شماره هشتم/ چه کسانی مهندسی ژنتیک را حرام اعلام کردند؟ (قسمت ۱)

سن در تسنیم- شماره نهم/ چه کسانی مهندسی ژنتیک را حرام اعلام کردند؟ (قسمت 2)

سن در تسنیم- شماره دهم/ از مخالفت با تولید ملی محصولات تراریخته تا تقابل با اجرای قانون

• تراریخته
• اصلاح ژنتیکی شده نوین